W dniu 16 maja br. brałem udział w konferencji naukowej pt. „Dyplomacja Unii Europejskiej”. Odbyła się ona w ramach siódmego już Festiwalu Dyplomatycznego organizowanego pod patronatem Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ przez Koło Studentów Stosunków Międzynarodowych UJ. Wystąpiłem w pierwszym panelu konferencji razem z Prof. Józefem Fiszerem oraz Prof. Martą Witkowską. W swoim referacie zatytułowanym „Wpływ Parlamentu Europejskiego na dyplomację UE” spróbowałem odpowiedzieć na dwa pytania:
- Jaki jest wpływ Parlamentu Europejskiego na kształt legislacji dot. działań zewnętrznych UE?
- Jak Parlament Europejski powinien negocjować, żeby mieć większy wpływ na kształt tej legislacji?
W tym celu przeprowadziłem badanie empiryczne. W pierwszym kroku zebrałem informacje na temat kluczowych poprawek, jakie Parlament zgłosił do projektów aktów ustawodawczych przygotowanych przez dyrekcje generalne Komisji Europejskiej zajmujące się działaniami zewnętrznymi UE oraz uchwalonych w latach 1999-2009 (przed wejściem w życie Traktatu z Lizbony). Wykorzystałem do tego bazę EUDEC, uzyskując 67 aktów i 145 poprawek. W drugim roku obliczyłem ogólny poziom sukcesu tych poprawek i porównałem go z innymi politykami UE. W trzecim kroku przeprowadziłem analizę statystyczną w oparciu o regresję logistyczną, w ramach której przetestowałem efektywność kilku strategii negocjacyjnych i zmiennych w obszarze działań zewnętrznych UE.
Poniżej znajduje się prezentacja podsumowująca wyniki w/w badań. Wnioski są następujące. Po pierwsze, sukces poprawek PE wyniósł 47,6%, a więc był dość niski, niższy od średniej (56,6%). Potwierdza to często podnoszony pogląd, że PE ma słabszy wpływ na politykę zagraniczną UE w porównaniu do innych polityk UE. Po drugie, analiza statystyczna ujawniła kilka zachowań negocjacyjnych, które powinny zwiększać sukces poprawek PE w tym obszarze. Jeśli Parlament chce mieć wpływ na legislację dot. działań zewnętrznych UE, powinien:
- pakietować
- dążyć do negocjacji w trilogach (co obecnie często robi)
- uzyskać poparcie Komisji Europejskiej dla swoich poprawek
- mianować na sprawozdawcę posła z kraju komisarza właściwego w sprawie projektu.
Analiza ujawniła również:
- wpływ procedury legislacyjnej. Sukces wyraźnie wzrasta, gdy akt jest uchwalany w ZPU/współdecydowanie. Dlatego rozszerzenie tej procedury przez Traktat z Lizbony należy ocenić bardzo pozytywnie.
- brak wpływu: spójności, przynależności sprawozdawcy do EPP lub S&D, identycznej tożsamości narodowej sprawozdawcy i prezydencji oraz prezydencji i komisarza,
- brak wpływu: ważności (Parlament jest tak samo skuteczny w przypadku projektów ważnych, jak i nieistotnych), pilności i zasady głosowania w Radzie (rozszerzenie KWG przez Traktat z Lizbony nie powinno wpłynąć na większy sukces poprawek PE).
Nagranie audio z wystąpienia:
Prezentacja:
Adam Kirpsza 